Τσαμουρτζής, Ευάγγελος

(Πέργαμος, Μικρά Ασία 1888 – Αθήνα 1965). Έλληνας εφευρέτης, κουρδιστής και μουσικός. Τυφλός από παιδί, το 1910 πηγαίνει στην Αθήνα για μουσικές σπουδές στο Ωδείο Aθηνών. Με την υποστήριξη του τότε διευθυντή του Ωδείου Γ. Νάζου, συνεχίζει τις σπουδές του, αρχικά στη Βιέννη, όπου παίρνει τα διπλώματα καθηγητή της μουσικογραφίας για τυφλούς και κουρδιστή α’ τάξης (konzertstimmer) των εργοστασίων κατασκευής πιάνων Bosendorfer, και αργότερα στη Λιψία, όπου τελειοποιεί τις τεχνικές σπουδές του στα εκεί εργοστάσια κατασκευής πιάνων Hupfeld. Μετά την επιστροφή και οριστική εγκατάστασή του στην Αθήνα, ιδρύει τον γνωστό Μουσικό Οίκο της οδού Πειραιώς και αναπτύσσει αξιόλογη δράση ως τεχνικός πιάνων και κουρδιστής, επάγγελμα στο οποίο γίνεται περιζήτητος, καθώς και ως εφευρέτης (αργότερα ανακηρύχθηκε επίτιμο μέλος του Institut of American Inventors). Μεταξύ των εφευρέσεων του, για τις οποίες έγινε άλλοτε αρκετός λόγος στον ελληνικό και ξένο τύπο και για τις οποίες ενδιαφέρθηκαν πολλές επιχειρήσεις του εξωτερικού, περιλαμβάνονται: το πολύχορδο, είδος διπλής άρπας με 117 χορδές, η πρώτη επίδειξη του οποίου έγινε το 1937 στην Αθήνα σε μια συμφωνική συναυλία με τις Παραλλαγές για τρία πολύχορδα, πνευστά και κρουστά του Έλληνα συνθέτη Δ. Λεβίδη (1886 – 1951)· το μυριοστόμετρο, είδος μικροδιαστημόμετρου· ο πολύγραφος για τυφλούς, που ο εφευρέτης δώρησε σε 33 κράτη για χρήση των τυφλών· το ηχόρυθμο, μικροεξάρτημα για την ποιοτική βελτίωση του ήχου των εγχόρδων οργάνων κλπ. Ο T., παράλληλα με την επαγγελματική του δράση, ανέπτυξε και πλούσια κοινωνική δράση ως αθλοθέτης πολλών βραβείων για ηθική και υλλική ενίσχυση νέων καλλιτεχνών και ως δωρητής σε πολλά φιλανθρωπικά και μουσικά ιδρύματα, που τον ανακήρυξαν μεγάλο ευεργέτη. Ειδικά για την εφεύρεση του πολύχορδου, η Ακαδημία της Αθήνας του απένειμε το 1937 το Μαυρογένειον Βραβείον, ενώ τον ίδιο χρόνο το Ωδείο Aθηνών ίδρυσε τάξη πολύχορδου, η οποία όμως δεν λειτούργησε μετά τον πόλεμο. Το πολύχορδο, του Έλληνα εφευρέτη και οργανοποιού Ευάγγελου Τσαμουρτζή, είναι ένα είδος διπλής άρπας με 117 συνολικά χορδές, που καλύπτουν σε έκταση περίπου έξι οκτάβες.